زمان مطالعه: 3 دقیقه نخست نظر خواننده را به سه مطلب جلب می کنیم: 1- برهان نظم در اندیشه ی برخی از فلاسفه ی غرب از مقوله ی «تمثیل» و «تجربه» است، در حالی که از نظر متکلّمان اسلامی یک برهان صد در صد منطقی و عقلی است و ربطی به دو ابزار شناخت یاد شده ندارد. 2- خاصیت ماده که مستمسکی برای نقد

زمان مطالعه: 2 دقیقه وجود نظم هدفدار و غایی گواه بر طراح دانا و توانا نیست، زیرا حاصل برهان نظم جز یک تمثیل و یک مقایسه، آن هم مقایسه ی عالم طبیعت به مصنوعات بشری نیست و این مقایسه باطل است، زیرا ما مصنوعات بشری را کراراً تجربه کرده ایم که بدون دخالت علم و قدرت و محاسبه و اندازه گیری، به وجود نمی

زمان مطالعه: 3 دقیقه برهان نظم نه یک برهان حسی است که تمام مقدمات آن از حس گرفته شده باشد و نه از مقوله ی تمثیل است که ملاک قضاوت در آن «شباهت دو مصنوع» یا بیشتر به یکدیگر باشد و نه یک برهان تجربی است که مبنای استنتاج در آن تماثل (1) افراد یک طبیعت به شمار آید؛ بلکه یک برهان عقلی محض

زمان مطالعه: 2 دقیقه اکنون بی پایگی این خرده گیری که متوجه کبرای برهان بود روشن گردید، جا دارد به نقد اشکال دیگر او که آن نیز متوجه کبرای برهان است، توجه کنیم. او در این بیان از راه دیگری وارد می شود، راهی که فلاسفه ی گذشته از آن به خصیصه ی ماده تعبیر می آوردند و غالباً مادیگرایان عصر ائمّه ی اهل

زمان مطالعه: 5 دقیقه هرگاه مقصود از خاصیت ماده این است که هر عنصری برای خود انرژی دارد که در پرتو ترکیب آن با دیگری پدیده ی سوّمی به وجود می آید، جای بحث و گفتگو نیست. مثلاً در پدیده های نباتی، هر گلی بویی و هر گیاهی خاصیتی دارد و اثر فلفل غیر از شکر و هر دو غیر از زعفران است. هرگز

زمان مطالعه: < 1 دقیقه در تقریر برهان نظم یاد آور شدیم که در برخی از موار نظم در طبیعت، یک نوع آینده نگری است. یعنی به خاطر رسیدن به یک هدف، قبلاً کارهایی صورت می گیرد که اگر به موقع انجام نمی گرفت، با مشکل بسیار بزرگی روبرو می شد؛ در آن جا گفتیم همزمان با تولّد نوزاد، شیری در پستان مادر می آید