زمان مطالعه: 3 دقیقه دومین انگیزه اى که اشاعره را به عقیده جبر سوق داده علم گسترده و پیشین خدا است که بر کلیه کائنات جهان، و از آن جمله افعال انسانها احاطه دارد و چنین علمى از نظر اشاعره و همفکران آنان، مایه سلب اختیار و مجبور بودن بشر در کارهاى اوست این شبهه را مى توان این گونه بیان کرد: «علم خدا

زمان مطالعه: 5 دقیقه براى بررسى این استدلال و پاسخ به ان، مطالب ذیل را یادآور مى شویم: 1.هر انسانى از نهاد و فطرت خویش، اختیار و آزادى خود را درک مى نماید و هیچ گونه اجبار و اضطرارى در کارهاى خود احساس نمى کند و هر چه از این شبهات هم براى او تقریر شود، دریافته هاى فطرى خود تردید نکرده و آزادنه

زمان مطالعه: 2 دقیقه نه تنها متکلمان و فلاسفه الهى از شبهه علم ازلى در مورد مسأله اختیار و آزادى انسان پاسخ گفته اند، بلکه برخى از فقهاء بزرگ اسلامى نیز به پاسخگویى از آن پرداخته اند از آن جمله: فقیه نامدار شیعه امام ابو عبدالله محمد بن مکى معروف به شهید اوّل (م734ـ786) مى باشد وى آنجا که درباره مسأله«صله ارحام»(پیوند خویشاوندى) بحث

زمان مطالعه: < 1 دقیقه از متکلمان اشعرى کسى که به پاسخ فوق توجه کرده است، محقّق تفتازانى مى پاشد وى هر چند در آغاز حقیقت مطلب را آن گونه که بیان شد درک نموده است لکن چون با اصول مکتب اشعرى گرى پرورش یافته است از پذیرش آن سرباز زده و به انتقاد از آن پرداخته است و اینک گفتار او: «ممکن است گفته

زمان مطالعه: 2 دقیقه این که مى گوید قدرت انسان در پیدایش افعال او مستقل نیست سخن درستى است و ما همان گونه که نظریه کسانى را که قدرت انسان را فاقد هرگونه تأثیرى در وجود افعال او مى دانند نادرست مى دانیم، عقیده آنان را که قدرت او را مستقل و خودکفا مى دانند نیز قبول نداریم و در آینده به تفصیل پیرامون

زمان مطالعه: 2 دقیقه از مطالب گذشته معلوم شد که ادعاى فخر رازى در این باره که اگر همه خردمندان عالم دور هم جمع شوند نخواهند توانست بر استدلال او با علم ازلى بر جبر خرده بگیرند، پایه واساس ندارد و حکماى بزرگ اسلامى به روشنى آن را پاسخ گفته اند حال مى خواهیم نادرستى ادعاى دیگر وى را نیز بیان کنیم و آن