زمان مطالعه: < 1 دقیقه اشعرى به دو گروه از آیات استناد جسته است: 1. آیاتى که عمل انسان را مخلوق خدا معرفى مى کند آنجا که مى فرماید: (وَاللهُ خَلَقَکُمْ وَما تَعْمَلُونَ)(صافات/96). «خدا شما را و آنچه را عمل مى کنید، خلق مى کند». 2. آیاتى که خالقیت را فقط از آن مى داند و بس مانند: (قُلِ اللهُ خالِقُ کُلِّ شَىء وَهُوَ الواحِدُ

زمان مطالعه: 3 دقیقه درباره انحصار خالقیت به خدا و این که آفریدگارى جز او نیست و افعال انسان نیز مخلوق او مى باشد در دو مرحله مى توان سخن گفت: 1. بررسى واقع بینانه مسأله. 2. تحلیل برهان اشاعره. در مرحله نخست به صورت فشرده یادآور مى شویم، در «حکمت متعالیه» دو مسأله اساس تمام معارف عقلى است. 1. اصالت از آن وجود

زمان مطالعه: 2 دقیقه برهان اشعرى بسیار سطحى و دور از شأن یک متکلم متفکر است، زیرا حاصل گفتار او این است: چون حرکت ارتعاشى از نظر حدوث مخلوق خدا است، پس حرکت اختیارى انسان نیز به همین ملاک مخلوق خدا است. پاسخ این استدلال روشن است زیرا اشتراک آنان در حدوث بیش از این ثابت نمى کند که هر دو به خاطر حدوث،

زمان مطالعه: 4 دقیقه اشاعره براى اثبات مدعاى خود که فعل بندگان خدا مخلوق مستقیم او است براهین دیگر نیز دارند که فخر رازى در این مورد براهین پنجگانه اى را در کتاب اربعین(1) آورده است که ما برخى را یادآور مى شویم: الف: اگر انسان پدید آرنده افعال خویش باشد باید به تفاصیل افعال خود آگاه باشد در حالى که واقعیت غیر از

زمان مطالعه: 2 دقیقه الف: ابراهیم خلیل در دادگاهى که براى محکوم کردن او تشکیل شد رو به داوران کرد و گفت: (أَتَعْبُدُونَ ما تَنْحِتُون – وَاللهُ خَلَقَکُمْ وَما تَعْمَلُونَ) (صافات/96ـ97). «آیا آنچه را که مى تراشید عبادت مى کنید؟ در حالى که خدا، شما و آنچه را که انجام مى دهید آفریده است؟». مستدل لفظ «ما» را در آیه دوم «ما» مصدرى گرفته

زمان مطالعه: 3 دقیقه شکى نیست که آیات قرآنى هماهنگ با برهان عقلى، خلقت و آفرینش را از آن خدا مى داند و بیانگر اصل «توحید در خالقیت» است ولى حصر خالقیت به دو صورت مى تواند تحقق پذیرد: 1.خدا به طور مستقیم و مباشرى هر پدیده اى را بدون سبب و علتى پدید آورد، و خود جانشین تمام علل و اسباب گردد، در