زمان مطالعه: < 1 دقیقه الف: اختیار در مکتب اهل تفویض. ب: اختیار به صورت امر بین الأمرین در مکتب اهل بیت. ج: اختیار در مکتب اگزیستانسیالیسم. نخست جبر الهى به شیوه «اهل حدیث» و مکتب «اشعرى» مطرح مى شود و در ضمن طرح مطالبى، علل گرایش آنان را به این نظریه بیان مى کنیم.

زمان مطالعه: < 1 دقیقه «توحید در خالقیت» در حالى که یک اصل قرآنى و فلسفى و معنى صحیح آن مؤکد اختیار انسان است، ولى به خاطر برداشت ناروا، نزد اشاعره مایه جبرى گرى است.

زمان مطالعه: < 1 دقیقه پیش از بررسى عوامل گرایش اهل حدیث و اشاعره به جبر، یادآور مى شویم که مکتب اهل حدیث از نظر زمان، بر مکتب اشاعره تقدّم دارد و به یک معنا،خود اشعرى از پیروان اهل حدیث و طرفدار مکتب آنان بشمار مى رود. وى در سخنرانى معروفى که در مسجد جامع بصره ایراد کرد آشکارا از مکتب اعتزال توبه کرد و

زمان مطالعه: < 1 دقیقه انگیزه هاى جبر در این دو مکتب را مى توان در موارد ذیل خلاصه کرد: 1. توحید در خالقیت و این که در جهان جز خدا خالقى نیست و اگر خدا خالق انسان است خالق افعال او نیز مى پاشد و گاهى از این انگیزه در کتابهاى کلامى به «عموم قدرت» تعبیر مى کنند. 2. علم پیشین و ازلى خدا

زمان مطالعه: < 1 دقیقه نخستین تکیه گاه جبر نزد اشاعره مسأله اى است که از آن گاهى به «توحید در خالقیت» و احیاناً به «عمومیت قدرت خدا بر تمام ممکنات» و بار سوم به این که «افعال بندگان مخلوق خدا است» تعبیر مى کنند و همه این تعبیرها از یک هدف حکایت مى کند و اگر ما بخواهیم تعبیر کوتاه و روشنى را انتخاب

زمان مطالعه: < 1 دقیقه اشعرى در کتاب کلامى خود «اللمع» دو دلیل عقلى بر اثبات این که افعال اکتسابى انسان مخلوق خدا است آورده است ما در اینجا دومین دلیل عقلى وى را که روشنتر است به صورت فشرده یادآور مى شویم و در آینده در فصل مربوط به کسب به تفصیل از آن سخن خواهیم گفت. وى مى گوید: اگر دلیل بر این