زمان مطالعه: < 1 دقیقه در علم اصول، بابى به نام «باب ملازمات» است که خرد انسانى این توان را دارد که از ملازمه دو حکم، حکم شرعى را کشف کند مانند: 1. ملازمه میان وجوب شىء، و وجوب مقدمه ی آن. 2. ملازمه میان وجوب شىء، و حرمت ضدّ آن. 3. ملازمه میان حرمت عبادات و فساد آن. 4. ملازمه میان حرمت معامله و

زمان مطالعه: < 1 دقیقه گاهى خرد از طریق «تنقیح مناط» حکمى، حکم دیگرى را کشف مى‌کند، مثلا هرگاه شارع بگوید: ذبیحه یهودى را مخور، فهم عرفى که نوعى عقل جمعى است این است که علت تحریم ذبیحه او، همان کفر او است، بنابراین، ذبیحه مسیحى نیز همین حکم را دارد، زیرا هردو تحت پوشش «کفر» قرار گرفته‌اند.

زمان مطالعه: < 1 دقیقه گاهى خرد-پس از آگاهى از مناط حکم، حکم دوم را از طریق اولویت درک مى‌کند، و مثال معروف در این مورد، آیه وَلاتَقُلْ لَهُما أُفٍّ(1): «بر پدر و مادر، از گفتن کلمه «اف» بپرهیز«، زیرا مایه رنجش خاطر آنها مى‌گردد، در اینحالت خرد به روشنى کشف مى‌کند، شتم‌وضرب آنها نیز حرام است، زیرا مرحله ضعیف ملازم، با حرمت مرحله قوى

زمان مطالعه: < 1 دقیقه تنقیح مناط جز این نیست که عرف برخى از قیود وارد در کلام راوى یا امام را مثال تلقى کند نه مؤثر در حکم و از این جهت دایره حکم توسعه دهد و گاهى از آن به الغاء خصوصیت یا «مناسبت حکم و موضوع» تعبیر مى‌کنند. در این مورد مثالى را مطرح مى‌کنیم: در حدیث است مرد بیابانى بر پیامبر

زمان مطالعه: < 1 دقیقه فقه شیعه بر تنقیح مناط صحه گذارده و از «تخریج مناط» سخت مى‌پرهیزد، زیرا اساس آنرا به کارگیرى خرد در تحصیل ملاک حکم تشکیل مى‌دهد، در حالى‌که خرد انسان را چنین قدرت و امکانى نیست که بتوانند ملاکات احکام را با محاسبه به دست آورد. از باب نمونه پیامبر گرامى صلى اللّه علیه و آله و سلّم فرمود: «لا یزوّج

زمان مطالعه: < 1 دقیقه هرگاه شرع مقدس، بر علت و مناط حکم تصریح کند، به‌گونه‌اى که طرف خطاب آن را علت تام حکم تلقى کند، در این صورت گسترش حکم-به حکم عقل نظرى بى‌اشکال خواهد بود. مثلا بگوید: لا تشرب الخمر لانّه مسکر: شراب مخور زیرا آن مست‌کننده انسان است. در این صورت فقیه مى‌تواند کلیه اشیاء مست‌کننده را تحریم کند خواه شراب یا