در سراسر جهان هستى «نظم» و «هدف» و «نقشه» آشکارا دیده مىشود، اکنون توجّه کنید نمونههایى از آن را مورد بررسى قرار مىدهیم:
در اینجا ما چند نمونه بزرگ و کوچک را براى شما جمعآورى کردهایم.
خوشبختانه امروز با پیشرفتِ علوم طبیعى و کشف اسرار و شگفتىهاى جهان طبیعت و ریزهکارىهاى ساختمان وجود انسان و حیوان و گیاه و ساختمان حیرتانگیز یک سلّول و یک اتم و نظام شگفتانگیز عالم ستارگان، درهاى خداشناسى به روى ما گشوده شده است، بهطورى که به جرأت مىتوان گفت تمام کتابهاى علوم طبیعى کتابهاى توحید و خداشناسى است، که به ما درس عظمت
پروردگار را مىدهند؛ زیرا این کتابها، پرده از روى نظام جالب موجودات این جهان برمىدارد؛ و نشان مىدهد که آفریدگار این جهان چه اندازه عالم و قادر است.
1- مرکز فرماندهى کشور تن
درون جمجمه ما را ماده خاکسترى رنگى پر کرده که آن را مغز مىنامیم، و این مغز، مهمترین و دقیقترین دستگاه بدن ما را تشکیل مىدهد، زیرا کار آن فرماندهى تمام قواى بدن و اداره امور تمام دستگاههاى جسم ما است.
براى پى بردن به اهمیّت این مرکز بزرگ بد نیست قبلًا این خبر را براى شما نقل کنیم:
در جرائد نوشته بودند یک جوان دانشجوى شیرازى، در خوزستان دچار یک حادثه رانندگى شد و ضربهاى به مغز او وارد گشت ولى ظاهراً عیبى در وجود او حاصل نشد، تمام اعضاى او سالم بودند، امّا با نهایت تعجب تمام گذشته زندگى خود را فراموش کرد فکر او بهخوبى کار مىکرد، مطالب را مىفهمید، امّا اگر پدر یا مادر خود را مىدید نمىشناخت. و هنگامى که به او مىگفتند، این مادر تو است، تعجّب مىکرد او را به خانه اصلیش در شیراز بردند؛ و کارهاى دستى او را که بر دیوار اطاق نصب بود به او نشان دادند ولى با تعجّب به همه آنها نگاه مىکرد و مىگفت این نخستین بارى است که من اینها را مىبینم.
معلوم شد در این ضربه مغزى قسمتى از سلّولهایى که در
حقیقت سیم اتّصال میان فکر و مخزن حافظه او است، از کار افتاده و مانند پریدن فیوز برق که باعث قطع برق و تاریکى مىشود بخش مهمّى از خاطرات گذشته او در تاریکى فراموشى فرو رفته است.
شاید نقطهاى که از کار افتاده به اندازه یک سر سنجاق بیشتر از مغز او نبوده باشد ولى چقدر اثر در زندگى او گذارده است و از این جا روشن مىشود که دستگاه مغز ما چه دستگاه پیچیده و پر اهمیّتى است.
مغز و سلسله اعصاب از دو بخش ممتاز تشکیل مىشود:
1- بخش سلسله اعصاب ارادى که تمام حرکات اختیارى بدن ما مانند راه رفتن، نگاه کردن، حرف زدن و … از آن سرچشمه مىگیرد.
2- اعصاب غیر ارادى که حرکات قلب و معده و مانند این دستگاهها را اداره و رهبرى مىکند و از کار افتادن یک گوشه از این بخش مغز کافى است که قلب یا دستگاه دیگرى را از کار بیندازد.
یکى از عجیبترین بخشهاى مغز
«مخ» مرکز هوش، اراده، شعور و حافظه است و خلاصه یکى از حسّاسترین بخشهاى مغز مىباشد و بسیارى از عکس العملهاى روحى، همچون خشم و ترس و امثال آن مربوط به آن است.
اگر مخ جانورى را بردارند ولى اعصابش سالم باشد، زنده مىماند امّا فهم و شعور را بکلى از دست مىدهد، مخ کبوترى را برداشتند، تا مدتى زنده بود امّا دانه که جلوى او مىریختند، تشخیص
نمىداد و با اینکه گرسنه بود نمىخورد و اگر به پروازش درمىآوردند آن قدر مىپرید تا به مانعى برخورد کند و بیفتد.
بخش شگفتانگیز دیگر مغز حافظه است
آیا هیچ فکر کردهاید این قوّه حافظه چقدر شگفتانگیز است؟ و اگر یک ساعت حافظه از ما گرفته شود به چه سرنوشت غمانگیزى گرفتار خواهیم شد؟!
مرکز حافظه که بخش کوچکى از مغز ما را تشکیل مىدهد خاطرات تمام دوران عمر را با همه خصوصیاتش بایگانى کرده، هر شخصى که با ما ارتباط داشته است؛ خصوصیاتش را از نظر اندازه، شکل، رنگ، لباس، اخلاق و روحیات، همه را در بایگانى خود، نگهدارى کرده، و براى هر یک پرونده مخصوصى تشکیل داده است. لذا بمجرد اینکه با آن شخص روبهرو مىشویم؛ فکر ما از لابهلاى آن همه پروندهها پرونده او را بیرون کشیده و یک مطالعه فورى روى تمام آن مىکند؛ سپس به ما دستور مىدهد که چه عکسالعملى در برابر او نشان دهیم.
اگر دوست است احترام و اگر دشمن است ابراز تنفر نماییم؛ امّا تمام این کارها به قدرى با سرعت انجام مىگیرد که تقریباً هیچ فاصله زمانى احساس نمىشود.
شگفتى این مسئله وقتى آشکارتر مىشود که بخواهیم آنچه را در حافظه خود نگهدارى کردهایم؛ روى کاغذ به وسیله تصویرها و یا
روى نوار، ضبط کنیم، بدون شک اوراق و نوارهاى زیادى را تشکیل مىدهد که مىتواند یک انبار بزرگ را پر کند؛ و عجیبتر اینکه براى بیرون کشیدن یک تصویر یا یک نوار از میان آنها عده زیادى مأمور و بایگان لازم است، ولى حافظه ما همه این کارها را به سادگى و به سرعت انجام مىدهد.
طبیعت بىشعور چگونه شعور مىآفریند؟
درباره شگفتىهاى مغز آدمى کتابهاى زیادى نوشته شده است که قسمتى از آن را مىتوان در کتابهاى دبیرستانى و دانشگاهى مشاهده کرد، آیا مىتوان باور کرد، این دستگاه فوقالعاده ظریف و دقیق و پیچیده و اسرارآمیز ساخته طبیعت بىشعور باشد؟ شگفتآورتر از این چیزى نیست که طبیعت بىعقل را خالق عقل بدانیم!
قرآن مجید مىگوید:
«… و فى انفسکم افلا تبصرون»؛ (1)
«در وجود خود شما نشانههاى بزرگى از قدرت و عظمت خدا است، آیا نمىبینید؟»
فکر کنید و پاسخ دهید
1- آیا درباره شگفتىهاى مغز انسان مطالب دیگرى به خاطر دارید؟
2- خداوند براى حفظ مغز انسان در برابر حوادث گوناگون چه تدبیرهایى به کار برده است؟
1) سوره ذاریات، آیه 31.
