مقاصد شریعت

مقاصد شریعت بر دو نوع است:

1. گاهى خود شریعت بر مقاصد خود تصریح مى‌کند و ما را با مقصد و غرض خود آشنا مى‌سازد.

2. گاهى با خرد خود به تحصیل مقاصد وى دست مى‌یازیم.

در مرحله نخست مى‌توان به توسعه احکام پرداخت و سایه به سایه مقاصد شریعت رفت و در حقیقت این عمل فقهى داخل در «قسم پیشین» (تنصیص بر علت) ولى بخش دوم بسیار خطیر است، زیرا خرد یک فقیه نمى‌تواند مصالح جامعه را از عصر تشریع تا روز رستاخیز درک کند و از بین طریق به استنباط چنین حکمى بپردازد.

آرى گاهى به خاطر یک رشته تنگناها فقیه مى‌تواند، حکم حکومتى صادر نماید که حکمى است موقت و ناپایدار و براى رفع ضرورت‌ها و تنگناها رسمیت پیدا مى‌کند.

قم-مؤسسه امام صادق علیه السّلام

جعفر سبحانى

5 / 2 / 1383