جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

نقدها و اعتراضات مخالفان

زمان مطالعه: < 1 دقیقه

در عین حال که بسیاری از الهیون برهان وجوب و امکان را از استوارترین براهین اثبات وجود خدا می دانند، برخی از فیلسوفان غربی بر این برهان نقد و اعتراضی دارند. عمده ی نظرات آنها در فصل سوّم از کتاب «خدا در فلسفه» (1) آمده است، چهار اعتراض زیر است:

1- وجوب منطقی اشتباهی مقوله ای است.

2- کاربرد علیّت در ماورای طبیعت نارواست.

3- روند علیّت، نامتناهی است.

4- مفاد برهان وجوب و امکان، خدای مورد نظر ادیان نیست.

از آنجا که ناقدان، مطابق اصطلاحات فلسفی خود سخن گفته اند، برای پرهیز از تحریف، نخست متن ترجمه ی نقد را می آوریم، آنگاه آنجا که نیاز به توضیح داشته باشد، آن را طبق اصطلاحات خودمان توضیح داده و به نقد آن می پردازیم.


1) لازم به یادآوری است که کتاب «خدا در فلسفه» ترجمه نه مقاله از کتاب دائرةالمعارف فلسفه، «ویراسته پل ادواردز» می باشد که توسط بهاءالدین خرمشاهی در فصول نه گانه تنظیم شده است و براهین اثبات وجود خدا در فلسفه غرب با نقدها و اعتراضات مخالفان از دائرةالمعارف مزبور نقل گردیده است، گفتنی است که مجموعه ی این مقالات توسط گروه ترجمه و ویراستاری مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه ی علمیه ی قم نیز تحت عنوان «براهین اثبات وجود خدا در فلسفه ی غرب» ترجمه شده است و این ترجمه نسبت به ترجمه پیشین گویاتر است، و ما در نقل اعتراضات به هر دو کتاب مراجعه کرده ایم (گرچه اصل، همان کتاب خدا در فلسفه است) زیرا این کتاب در سطح گسترده ای منتشر شده است.