پیوند دوستى با دشمنان خدا و پیامبر، یکى از عوامل گمراهى از راه راست و نومیدى از هدایت خاص الهى مى باشد. قرآن مجید در این باره چنین مى گوید:
(یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا عَدُوّى وَعَدُوَّکُمْ أَوْلیاءَ تُلْقُونَ إِلَیهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَقَدْ کَفَرُوا بِما جاءَکُمْ مِنَ الحَقِّ یُخْرِجُونَ الرَّسُولَ وَإِیّاکُمْ أَنْ تُؤْمِنوا بِاللهِ رَبِّکُمْ إِنْ کُنْتُمْ خَرَجْتُمْ جِهاداً فِى سَبیلى وَابْتِغاءَ مَرْضاتِى تُسِرُّونَ إِلَیْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَأَنَا أَعْلَمُ بِما أَخْفَیْتُمْ وَما أَعْلَنْتُمْ وَمَنْ یَفْعَلْهُ
مِنْکُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَواءَ السَّبیلِ).(1)
«اى کسانى که ایمان آورده اید دشمنان من و خود را دوست خود قرار ندهید، چگونه با آنان پیوند دوستى و مودّت برقرار مى کنید در حالى که به قوانین الهى که براى شما آمده است کفر ورزیده اند؟ پیامبر و شما را به خاطر این که به خدا ایمان آورده اید از مکّه بیرون مى کنند، اگر براى جهاد در راه خدا و به دست آوردن رضایت او بیرون آمده اید) از این کار اجتناب نمایید). شما پنهانى با آنان طرح دوستى مى ریزید در حالى که من به آنچه به طور پنهانى یا آشکار از شما سر مى زند; آگاهم.(باید بدانید که) هر کس با دشمنان خدا(پنهان یا آشکار) رابطه دوستى برقرار نماید از راه راست منحرف و گمراه گردیده است».
نکته قابل توجه این است که مخاطب در این آیه، کسانى هستند که به خدا ایمان آورده اند، و از هدایت فطرى و تشریعى بهره مند گردیده اند. ولى چون از تقوا و توکل لازم برخوردار نیستند به خاطر پاره اى از ملاحظات ظاهرى، به طور پنهان با دشمنان خدا (کفار و مشرکان قریش) رابطه دوستى برقرار نموده اند و به این جهت از هدایت ویژه الهى محروم مى باشند.
در این آیه، ضلالت و گمراهى در مقابل هدایت فطرى و تشریعى نیست، بلکه در مقابل هدایت دوم است که پس از هدایت نخست، به خاطر یک رشته افعال و اوصاف، نصیب مؤمنان مى گردد ولى گروه یاد شده در آیه، به خاطر فقدان ملاک، از آن محروم شده اند.
1) ممتحنه/1.