دومین شاخه از هدایت تکوینى ویژه، هدایتى است که تنها گروهى از انسانها از آن برخوردارند و دیگران را از آن بهره اى نیست و مسأله واقعى ما در بحث هدایت و ضلالت مربوط به همین نوع از هدایتها و ضلالتها مى باشد و این همان هدایتى است که در مقابل واژه «ضلالت» به کار مى رود، و در بسیارى از آیات، آن را مربوط به اراده و خواست خدا دانسته است که هر کس را بخواهد هدایت مى کند و هر کس را بخواهد گمراه مى سازد و در برخى از
آیات، خطاب به پیامبر مى گوید:
(إِنَّکَ لاَتَهْدى مَنْ أَحْبَبْتَ وَلکِنَّ اللهَ یَهْدِى مَنْ یَشاءُ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدینَ)(قصص/56).
«تو کسانى را که دوست دارى هدایت شوند، هدایت نمى کنى، لکن خدا هر کس را بخواهد هدایت مى کند و او به هدایت یافتگان داناتر است».
و در جاى دیگر مى فرماید:
(لَیْسَ عَلَیْکَ هُدیهُمْ وَلکِنَّ اللهَ یَهْدى مَنْ یَشاءُ)(بقره/272).
«بر تو هدایت آنان نیست، خدا هر کس را بخواهد هدایت مى کند».
در قرآن نوعى دیگر از هدایت ویژه مؤمنان، مطرح شده است که مربوط به سراى دیگر مى باشد و در حقیقت، این هدایت، جلوه اى دیگر از هدایت ویژه آنان در دنیا است و به عبارت دیگر بازتاب هدایت ویژه دنیوى آنان، این هدایت اُخروى است که در پرتو آن به سوى بهشت و رضوان الهى رهنمون مى گردند.
قرآن کریم، سخن اهل بهشت را این گونه حکایت مى کند:
(وَقالُوا الحَمْدُ للهِ الَّذِى هَذانا لِهذا وَما کُنّا لِنَهْتَدِىَ لَوْلا أَنْ هَدانَا اللهُ)(اعراف/43).
«و(اهل بهشت) مى گویند ستایش خداى را که ما را به این جایگاه ویژه (بهشت) هدایت کرد و اگر خدا ما را هدایت نمى کرد هرگز هدایت نمى شدیم».
امام صادق(علیه السلام) مى فرماید: خداوند، روز قیامت ستمگران را از سراى
کرامت خود گمراه مى سازد و مؤمنان و نیکوکاران را به بهشت، هدایت مى کند آنگاه این دو آیه را تلاوت نمود:
1.(یُثَبِّتُ اللهُ الَّذِینَ آمَنُوا بِالْقَوْلِ الثّابِتِ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا وَفِى الآخِرَةِ وَیُضِلُّ اللهُ الظّالِمینَ وَیَفْعَلُ اللهُ ما یَشاءُ)(1) (ابراهیم/27).
2. (إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحاتِ یَهْدیهِمْ بإِیمانِهمْ تَجْری مِنْ تَحْتِهِمُ الأَنْهارُ فى جَنّاتِ النَّعیمِ)(2) (یونس/9).
1) خداوند کسانى را که به گفتار ثابت و استوار ایمان آورده اند، در زندگى دنیا و در سراى آخرت ثابت قدم و استوار مى دارد و ستمگران را گمراه مى سازد و خدا آنچه مى خواهد انجام مى دهد.
2) خداوند کسانى را که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده اند به واسطه ایمانشان به سوى بهشت هدایت مى نماید.
