از اینجا پاسخ استدلال به آیات قرآن نیز روشن مى شود زیرا آیه اوّل (مَا الله یُریدُ ظُلْماً لِلْعِباد) با توجه به ما قبل آن که مربوط به تعذیب اقوام گنهکار است، نه مربوط به اراده تشریعى است و نه مربوط به کارهاى ارادى انسان بلکه مفاد آیه این است که خداوند در کیفر و پاداش هرگز به بندگان خود ظلم نمى کند.
و به عبارت دیگر این آیه بیانگر اصل «عدل» که یکى از صفات فعلى خدا است مى باشد بنابراین منظور از اراده، در این آیه، اراده تکوینى است که از فعل خدا ) پاداش و کیفر) انتزاع مى گردد و هیچگونه ارتباطى با اراده تشریعى و کارهاى ارادى انسان ندارد.
برخى در پاسخ گفته اند مقصود این است که خداوند بندگان خود را به ظلم و ستمگرى امر نمى کند بنابراین مقصود از کلمه «اراده» امر و فرمان است(1) ولى این برداشت و تفسیر با ظاهر آیه هماهنگ نیست و پاسخ صحیح همان است که بیان گردید.
امّا آیه دوم و سوم نیز هیچ ارتباطى با مدعاى معتزله ندارد زیرا این آیات راضى نبودن خدا را نسبت به کفر و فساد بیان مى کند نه اراده تکوینى خدا را.
1) غایة المرام، آمدى، ص 69.
