برخلاف آنکه در دوزخ همه نوع زجر و شکنجه وجود دارد، در بهشت همه نوع لذّت و رفاه و آسایش در اختیار بهشتیان است، قرآن مىفرماید: «فِیهَا ما تَشتَهِیهِ الانفُسُ وَتَلَذُّ الاعیُنُ»(1) یعنى هر آنچه را انسان میل و اراده کند و هرچه چشم از آن لذّت مىبرد، همه در اختیار اوست.
این آیه با همه کوتاهى خود به قدرى جامع است که اگر تمام نویسندگان و گویندگان در تمام عمر خود در اوصاف بهشت بگویند یا بنویسند، در این جمله ی کوتاه جا دارد و همه را شامل مىشود.
نعمتهاى دنیا هر چه عالى باشد، بالاخره انسان سیر شده و نسبت به کامیابى از آنها به حالت بىتفاوتى مىرسد، مثلًا منظرههاى دیدنى براى کسانى جالب است که هنوز ندیده باشند، ولى براى ساکنان آن منطقه دیگر چندان لذّتى ندارد و عادّى شده است، امّا دیدنىهاى بهشت و نعمتهاى آن کسل کننده نیست و از نشاط
انسان نمىکاهد، بلکه تا ابد لذّتبخش است و کامیابىها همچنان باقى است، البتّه شاید این امر به خاطر تنوّع و تغییرات پى در پى در آنها باشد که بهشتیان از آن خسته و سیر نمىشوند، چنانکه قرآن مىفرماید: «لَهُم ما یَشاؤنَ فِیهَا وَ لَدَینَا مَزِید»(2) آنچه بهشتیان بخواهند در بهشت وجود دارد و اضافه و زائد بر آن نیز در اختیار ماست.
1) سوره زخرف، آیه 71.
2) سوره ق، آیه 35.
