در روایات متعدّدى نیز به علل عذاب دوزخیان اشاره شده است که به گوشهاى از آنها اشاره مىکنیم:
– در حدیث مىخوانیم: کسانى که با بناى ساختمانهاى زیبا خودشان را در جامعه مطرح مىکنند، در قیامت گرفتار همان بناها خواهند بود.
پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله در یک حدیث طولانى فرمودند:
– کسى که به یک وجب از زمین همسایه خیانت کند، روز قیامت آن قطعه تا اعماق زمین به صورت طوقى به گردنش انداخته مىشود.
– کسى که اهل گناه زنا و لواط باشد، بدبوتر از مردار به دوزخ مىافتد.
– کسى که به همسرش ظلم کرده و مهریّه ی او را نپردازد، در قیامت مانند زناکاران محشور گشته و مورد سؤال قرار مىگیرد و از پاداش کارهاى نیک او کاسته و بدین وسیله حق همسرش پرداخت مىشود.
– کسى که همسران متعدّد دارد، اگر میان همسران خود به عدالت رفتار نکند در قیامت به دست او غُل و دستبند مىزنند.
– کسى که به مسلمانى سیلى بزند، با عذاب قیامت استخوانهایش خرد مىشود.
– کسى که با سخنچینى و نیش زبان میان مسلمانان را بهم بزند، در قیامت با نیش مار گزیده مىشود.
– کسى که با مال و ثروت خود به محرومان و فقرا فخرفروشى کرده و آنها را تحقیر کند، همچون مورچه، خوار و کوچک محشور و به دوزخ مىافتد.
– کسى که در دنیا به زنان و مردان پاکدامن نسبت زنا و لواط بدهد، خداوند تمام کارهاى خیر او را نابود کرده و با وضع سخت و اسفبارى به دوزخ پرتاب مىشود، مگر این نسبت به عنوان شهادت و با شرایط آن در نزد قاضى عادل باشد.
– کسى که در دنیا به جاى این همه نوشیدنىهاى گوارا و لذیذ، از شراب استفاده کند، در قیامت به او از مایعات سمّى آتشزاى بدبو مىنوشانند.
– کسانى که اهل احتکارند یا به مشروبات حرام خو گرفتهاند یا عامل اغفال و گولزدن دختران و پسرانند، در یک وادى جداگانهاى در دوزخ پذیرایى مىشوند.
– کسانى که با شایعهها، گواهىها و شهادتهاى ناحق و پروندهسازىهاى دروغ باعث سقوط افراد در جامعه مىشوند، در قیامت به زبانشان آویخته و در قعر دوزخ در کنار منافقان قرار مىگیرند.
– کسانى که با ریخت و پاش و سفرههاى رنگین در جامعه طاغوتتراشى کرده و خودشان را مطرح کنند، همان غذا آتشهایى مىشود و درون آنها را مىسوزاند.
– کسانى که با تلاوت قرآن در جامعه خودشان را مطرح مىکنند، در قیامت با روى سیاه محشور
مىشوند.
– کسانى که متکبّرند، در قیامت در قیافههاى بسیار ریز لگدمال مىشوند.
– کسانى که مردم از ترس به آنها احترام مىگذارند، از بدترین مردم در قیامت خواهند بود.
– کسانى که حتّى با گفتن کلمهاى در قتل بىگناهى شریک شوند، در قیامت بخشى از خون آن بىگناه به دامن آنها قرار داده مىشود.
– کسانى که دنیا را بر آخرت و دنیاپرستان را بر مردان خدا ترجیح دهند، در قیامت کور محشور مىشوند.
– کسانى که منافقانه با مردم برخورد کرده و دو رو و دوزبانه باشند، در قیامت دو زبان از آتش به آنها داده مىشود.
– کسانى که مال دیگران را به ناحق تصاحب کنند، گویا در قیامت قطعهاى از آتش را به دهن فرو بردهاند.
– کسانى که (نعوذباللّه) مرتکب زنا یا لواط یا سایر لذّتهاى شهوانى غیرمشروع شوند، لگامى از آتش به دهن آنها زده و در درّههاى آتش انداخته مىشوند.(1)
آرى، با توجّه به این روایت و روایتهاى دیگر، بیشتر عذابهاى قیامت مربوط به نادیده گرفتن حقوق مردم و جامعه است و از طرفى تمام تجاوزات به مال، ناموس، آبرو و جان انسانهاى بىگناه، یک عامل اصلى بیشتر ندارد و آن نداشتن ایمان به معاد است، واگر مردم طبق وحى و کتابهاى آسمانى به قیامت ایمان بیاورند و قهر و عقوبت خدا را باور داشته باشند و پاى خود را از این همه مفاسد
کنار بکشند، در دنیاى ما دیگر ترس، فقر، قلدرى، توهین و نفاق و تجاوز و جنایتى به چشم نخواهد خورد.
تمام دادگاهها، دادگسترىها، قضات، حقوقدانان، روانشناسان، جامعهشناسان، مصلحان و بشردوستان دنیا باید راهى که مىروند تجدید نظر نمایند و ریشه اصلى مفاسد را در دنیا بررسى کنند که آن نبود تقواست، سپس به عامل پیدایش تقوا که همان ایمان به حضور خدا و حضور در دادگاه قیامت و ایمان به کیفر و پاداش خداوند است، بیشتر توجه نمایند، ولى افسوس که جهانیان راه اصلى را گم کردهاند.
1) بحارالانوار، ج 7، ص 213.
