اولم یروا الی الارض کم انبتنا فیها من کل زوج کریم. (شعرا: 7)
آیا به زمین ننگرند که از هر گیاه زیبا زوجی رویاندیم مفید و جالب.
گیاهان هم مانند حیوانات دارای انواع بی شمار هستند که هر یک بر طبق برنامه ای که آفرینش برای آنها مقرر کرده به حیات خویش ادامه می دهند.
فردیناندلین می گوید:
بازدانگان دیر زمانی است که پدید آمدند اما گمان می رود که امروزه تنها پانصد نوع از آنها وجود داشته باشد. نهان دانگان، با آن که دیر پدید آمدند، شماره ی آنها به تندی افزون شد چون که به راه های گونه گون روییدند و اکنون شماره ی آنها از 150000 بیشتر است.(1)
یکی از دانشمندان انگلیسی در کتاب بزرگ خود به نام تاریخ نباتات، با روشی دقیق، بیش از هجده هزار نوع گیاه را توصیف کرده است.(2)
نخل ها بیش از 3000 نوع اند. پاره ای از آنها چنان خردند که در گلدان می رویند و بزرگ ترین آنها در شیب های جزایر آند می رویند و گاه به 200 پا بلندی و 5 پا کلفتی می رسند.
مشهورترین گیاه کاکتی یا انجیر هندی است. از 1700 نوع آن بسیاری در جنوب باختری آمریکا، مکزیک و آمریکای مرکزی هستند.(3) از گل ثعلب 1200 نوع گوناگون می شناسند.(3)
از نظر رده بندی گیاهی، گیاهان گوشتخوار، یا بهتر بگوییم، گیاهان حشره خوار به تعداد 450 گونه اند. به استثنای چند قارچ که کرم های «نماتد» را شکار می کنند، همه ی گیاهان حشره خوار از گیاهان دو لپه ای بوده و همه دارای کلروفیل و سبز هستند. این 450 گونه به 16 جنس و 5 تیره مربوط اند.(4)
قارچ انواع بی شمار دارد. دانشمندان صد هزار نوع آن را نام می برند. اینها رفتگران جهان گیاهی اند. کلروفیل ندارند، پس نمی توانند خوراک خود را بسازند و مانند باکتری ها از مواد بی جان تعذیه می کنند.(5)
جلبک ها پس از باکتریها فراوان ترین گیاهان اند و بیش از 40000 نوع اند. اینها رستنی اقیانوس ها هستند. یک نوع آن که بالای قله ی کوه ها وجود دارد در 300 پا زیر سطح دریا هم دیده شده است. سی گرم خاک شاید بیش از 25 میلیون جلبک داشته باشد.
البته این انواعی که ذکر شد ظاهرا غیر از انواعی است که در نباتات به وسیله ی پیوند و راه های دیگری که برای تغییر جنس نباتات به کار می رود پدید می آید، چنانکه 7000 گونه سیب ممتاز از چند پست روسی به وجود آمده، و یک روسی 35000 نژاد از گندم تهیه کرده است.
1) جهان گلها، صفحه ی 39.
2) تاریخ علوم، صفحه ی 352.
3) جهان گلها، صفحه ی 99 و 104.
4) گیاهان گوشتخوار، صفحه ی 5- 3.
5) جهان گلها، صفحه ی 118.
