بدون شک انسان یک موجود اجتماعى است؛ و همه چیز خود را در زندگى گروهى مىیابد. تکامل انسان در جنبههاى معنوى و مادى، علوم و دانشها، تمدّنها و صنایع، آداب و رسوم، همه در پرتو زندگى دسته جمعى حاصل مىشود؛ به طورى که مىتوان گفت اگر انسان این طرز زندگى را از دست دهد، همه چیز خود را از دست خواهد داد، و تا سر حد یک حیوان سقوط مىکند.
توجه انسان به این نوع زندگى علاوه بر انگیزه فطرى، به خاطر کثرت و تنوّع نیازهاى او، و همّت والایش براى رسیدن به مراحل بالاتر و کاملتر است، و تأمین این نیازهاى جسمى و روحى بدون زندگى اجتماعى ممکن نیست، مگر از یک فرد چه کارى ساخته است؟
ولى نباید فراموش کرد که انسان براى زندگى دسته جمعى نیاز به عوامل روانى و جسمانى بسیار دارد، که آفریدگار در اختیار او نهاده؛ و این بخش از زندگى انسان اگر درست تحلیل شود از عجیبترین آیات خدا است.
با این اشاره به سراغ آیاتى از قرآن که روى این امر تکیه مىکند مىرویم؛ و گوش جان به سوى آن فرا مىدهیم:
1- وَ مِنْ آیاتِهِ أنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا الَیْها وَ جَعَلَ بَینَکُمْ مَوَدَّةً و رَحْمَةً انَّ فِى ذلِکَ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُوْنَ (1)
2- هُوَ الَّذِىْ خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها لِیَسْکُنَ الَیْها (2)
3- انّا خلَقْنا اْلأِنْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشاجٍ نَبْتَلِیْهِ فَجَعَلْناهُ سَمِیعاً بَصِیْراً (3)
4- یا أَیُّها النّاسُ انّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثى وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوْباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا انَّ اکْرَمَکُمْ عِنْدَاللهِ اتْقاکُمْ (4)
5- هُوَ الَّذِىْ ایَّدَکَ بِنَصْرِهِ وَ بالْمُؤْمِنِیْنَ- وَ ألَّفَ بَیْنَ قُلُوبِهِمْ لَوْ أَنْفَقْتَ ما فِى اْلأَرْضِ جَمِیْعاً ما اًلَّفْتَ بَیْنَ قُلُوبِهِمْ وَلکِنَّ اللهَ ألَّفَ بَیْنَهُمْ انَّهُ عَزِیزٌ حَکِیْمٌ (5)
ترجمه
1- «از نشانههاى او این است که همسرانى از جنس خودتان، براى شما آفرید، تا در کنار آنها آرامش یابید، و در میان شما مودت و رحمت قرار داد، در این نشانههایى است براى گروهى که تفکر مىکنند.»
2- «او خدائى است که شما را از نفس واحدى آفرید، و همسرش را نیز از جنس او قرار داد، تا در کنار او بیاساید.»
3- «ما انسان را از نطفه مختلطى آفریدیم، و او را مىآزمائیم (لذا) او را شنوا و بینا قرار دادیم.»
4- «اى مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و تیرهها و قبیلهها قرار دادیم، تا یکدیگر را بشناسید، ولى گرامىترین شما نزد خداوند با تقوىترین شما است.»
5- «او همان کسى است که تو را با یارى خود و مؤمنان تقویت کرد- و در میان دلهاى آنها الفت ایجاد نمود، اگر تمام آنچه روى زمین است صرف مىکردى که در میان دلهاى آنها الفت بیفکنى نمىتوانستى، ولى خداوند در میان آنها الفت ایجاد کرد، او توانا و حکیم است.»
1) سوره روم، آیه 21.
2) سوره اعراف، آیه 189.
3) سوره انسان، آیه 2.
4) سوره حجرات، آیه 13.
5) سوره انفال، آیات 62 و 63.
