براى اینکه انسان بتواند با خارج از وجود خود رابطه برقرار کند؛ به ابزارهاى مختلفى نیازمند است که آفریدگار او را با آنها مجهّز ساخته. براى مشاهده شکل و رنگ و کمیّت و کیفیت موجودات، حس بینائى و چشم، و براى ضبط انواع صداها، حسّ شنوائى و گوش، و همچنین حواس دیگر براى درک بوها، سرما و گرما، خشونت و لطافت و …
ساختمان این ابزار به قدرى پیچیده و ظریف و دقیق است که شرح هر کدام مىتواند موضوع علم مستقلى قرار گیرد؛ و در این باره کتابهاى زیادى نوشته شده که در حقیقت مجموعهاى است از اسرار توحید، و درسهاى خداشناسى، و پیامها و نغمههایى از معرفة الله، که از سوى این اعضاء در گوش جان انسان نواخته مىشود.
ممکن نیست کسى در ساختمان این اعضاء دقت کند و در برابر قدرت و عظمت آفریدگار آنها سر تعظیم فرود نیاورد؛ خواه با زبان اعتراف بکند یا نکند.
با این اشاره به سراغ قرآن مىرویم و به آیات زیر گوش جان فرا مىدهیم:
1- وَاللهُ أَخْرَجَکُمْ مِنْ بُطُوْنِ أُمَّهاتِکُمْ لا تَعْلَمُوْنَ شَیْئاً وَ جَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَ اْلأَبْصارَ وَ اْلأَفْئَدَةَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُوْنَ (1)
2- وَ هُوَ الَّذِىْ أَنْشَأَلَکُمْ السَّمْعَ وَ اْلأَبْصارَ وَ اْلأَفئِدَةَ قَلِیْلًا ما تَشْکُرُوْنَ (2)
3- قُلْ مَنْ یَرْزُقُکُمْ مِنَ السَّماءِ وَ اْلأَرْضِ أمْ مَنْ یَمْلِکُ السَّمْعَ وَ اْلأَبْصارَ … وَ مَنْ یُدَبِّرُ اْلأَمْرَ فَسَیَقُوْلُوْنَ اللهُ فَقُلْ أَفَلا تَتَّقُوْنَ (3)
4- ألَمْ نَجْعَلْ لَهُ عَیْنَیْنِ وَ لِساناً وَ شَفَتَیْنِ (4)
5- قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ اخَذَ اللهُ سَمْعَکُمْ وَ أَبْصارَکُمْ وَ خَتَمَ عَلَى قُلُوْبِکُمْ مَنْ الهٌ غَیْرُ اللهِ یَأْتِیْکُمْ بِهِ أُنْظُرْ کَیْفَ نُصَرِّفُ اْلآیاتِ ثُمَّ هُمْ یَصْدِفُوْنَ (5)
6- سَنُرِیْهِمْ آیاتِنا فى اْلآفاقِ وَ فى أنْفُسِهِمْ حَتّى یَتَبَیَّنَ لَهُمْ أنَّهُ الْحَقُّ (6)
ترجمه:
1- «و خداوند شما را از شکم مادران خارج نمود در حالى که هیچ نمىدانستید، اما براى شما گوش و چشم و عقل قرار داد، شاید شکر نعمت او را بجا آورید.»
2- «او کسى است که براى شما گوش و چشم و قلب (عقل) آفرید، اما کمتر شکر او را بجا مىآورید.»
3- «بگو چه کسى شما را از آسمان و زمین روزى مىدهد؟ و یا چه کسى مالک (و خالق) چشم و گوشها است؟ … و چه کسى امور جهان را تدبیر مىکند؟ به زودى (در پاسخ) مىگویند: خدا، بگو: پس چرا تقوا پیشه نمىکنید؟ (و از خدا نمىترسید)»
4- «آیا براى او (انسان) دو چشم قرار ندادیم؟- و یک زبان و دو لب؟»
5- «بگو آیا فکر کردهاید اگر خداوند گوش و چشمهاى شما را بگیرد و بر دلهایشان مهر نهد (که چیزى را نفهمید) چه کسى جز خدا است که آنها را باز گرداند؟ ببین چگونه آیات را براى آنها به گونههاى مختلف شرح مىدهیم سپس آنها رو مىگردانند.»
6- «به زودى نشانههاى خود را در اطراف جهان، و در درون جانشان، به آنها نشان مىدهیم، تا آشکار گردد که او حق است.»
—
1) سوره نحل، آیه 78.
2) سوره مؤمنون، آیه 78.
3) سوره یونس، آیه 31.
4) سوره بلد، آیات 8 و 9.
5) سوره انعام، آیه 46.
6) سوره فصلّت، آیه 53.
