انسان همیشه در طول تاریخ، پرندگان را دوست داشته و از زندگى آنها لذّت مىبرده و مشاهده مىکرده است که به طرز بسیار زیبائى بالاى سر او و بر فراز آسمان، پرواز مىکنند؛ و این پدیده همواره مایه اعجاب او بوده است، که چگونه جسم سنگین برخلاف جاذبه زمین به این راحتى، به آسمان مىرود و با آن سرعت، حرکت مىکند؟!
نه تنها این ویژگى که ویژگىهاى دیگرى مانند بال و پر رنگارنگ پرندگان، آواز خواندن زیباى بعضى از آنان، طرز ساختن خانه و لانه، و پرورش نوزادان و تغذیه آنها، مهاجرت طولانى گروهى از آنان، و امور دیگرى از این قبیل، مایه شگفتى او بوده است.
هرچند تکرار این صحنههاى شگفتانگیز کم کم سبب مىشده که عدّهاى به سادگى از کنار آن بگذرند. امّا قرآن مجید در بخشى از آیات توحیدى، انگشت روى این مسأله گذارده، و همگان را به مطالعه عالم پرندگان فرا مىخواند، تا آیات و نشانههاى خدا را در جاى جاى آن بنگرند.
با این اشاره کوتاه به آیات زیر گوش جان فرا مىدهیم:
1- الَمْ یَرَوْا الى الطَّیْرِ مُسَخَّرَاتٍ فِى جَوِّ السَّماءِ ما یُمْسِکُهُنَّ الَّا اللهُ انَّ فِى ذلِکَ لَایاتٍ یُؤْمِنُوْنَ (1)
2- أَوَلَمْ یَرَوْا الىَ الطَّیْرِ فَوْقَهُمْ صافّاتٍ وَ یَقْبِضْنَ مایُمتسِکُهُنَّ الَّا الرَّحمانُ انَّهُ بِکُلِّ شَیْىءٍ بَصِیْرٌ (2)
3- ألَمْ تَرَ أَنَّ اللهَ یُسبَّحُ لَهُ مَنْ فِى السَّماواتِ وَ الأرْضِ وَ الطَّیْرُ صافّاتٍ کُلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلاتَهُ وَ تَسْبِیْحَهُ وَ اللهُ عَلِیْمٌ بِما یَفْعَلُوْنَ (3)
4- وَ مِا مِنْ دابَّةِ فِى الأَرْضِ وَ لاطائرٍ یَطِیْرُ بِجَناحَیْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثالُکُمْ ما فَرَّطْنا فِى الْکِتابِ مِنْ شَیْىءٍ ثُمَّ إلى رَبِّهِمُ یُحْشَرُوْنَ (4)
ترجمه
1- «آیا آنها به پرندگانى که برفراز آسمان تسخیر شدهاند نظر نیفکندند؟
هیچکس جز خدا آنها را نگاه نمىدارد، در این نشانههایى است (از عظمت
و قدرت خدا) براى کسانى که ایمان مىآورند.»
2- «آیا پرندگانى را که لابهلاى سرشان، گاه بالهاى خود را گسترده و گاه جمع مىکنند، نگاه نکردند؟ جز خداوند رحمان کسى آنها را بر فراز آسمان نگه نمىدارد، چرا که او به هر چیز بینا است.»
3- «آیا ندیدى که براى خدا تسبیح مىکنند تمام آنان که در آسمانها و زمیناند و همچنین پرندگان به هنگامى که بر فراز آسمان بال گستردهاند، هریک از آنها نماز و تسبیح خود را مىداند! و خداوند به آنچه انجام مىدهند عالم است.»
4- «هیچ جنبندهاى در زمین، و هیچ پرندهاى که با دو بال خود پرواز مىکند نیست، مگر اینکه امتهایى همانند شما هستند، ما هیچ چیز را در این کتاب فرو گذار نکردیم، سپس همگى به سوى پروردگارشان محشور مىگردند.»
1) سوره نحل، آیه 79.
2) سوره ملک، آیه 19.
3) سوره نور، آیه 41.
4) سوره انعام، آیه 38.
