ما هر قدر درباره فوائد وجود این کره آسمانى و تأثیر عمیق آن در زندگى انسان و سایر موجودات زمینى بحث کنیم، کم گفتهایم؛ و در حقیقت یک کتاب بزرگ در این زمینه مىتوان نگاشت که فهرست قسمتى از آن چنین است:
1- جاذبه خورشید سبب مىشود کره زمین در مدار ثابت خود به گردش ادامه دهد؛ وگرنه به صورت کرهاى سرگردان در این فضاى بىکران به گوشهاى پرتاب مىشد.
2- حرارت ناشى از خورشید که روزها مستقیماً مىتابد و شبها به صورت ذخیره در اجسام روى زمین به سوى ما باز مىگردد؛ موجب رشد و نمو گیاهان و ادامه حرکت و حیات حیوانات است.
خورشید نورى بسیار سالم و رایگان و به طور دائم نه چندان گرم و سوزان و نه سرد و بىروح در اختیار انسانها مىگذارد؛ و اگر قیمت انرژى حاصل از خورشید را با قیمت منابع دیگر انرژى حساب کنیم خواهیم دید که اگر قرار بود براى نور و حرارتى که به طور رایگان از خورشید دریافت مىکنیم طبق بهاى معمولى برق پول بپردازدیم لازم بود مردم روى زمین در هر ساعت یک میلیارد و هفتصد میلیون دلار پول بپردازند!
حال باید فکر کرد که این هزینه براى یک سال چقدر خواهد بود؟!
به تعبیر دیگر اگر مردم روى زمین بخواهند حرارتى را که خورشید به آنها
مىدهد با افروختن زغال سنگ تأمین کنند باید 61 هزار میلیارد تن زغال سنگ براى هر سال تهیه نمایند، یا به عبارت دیگر براى هریک نفر 20 هزار تن! (1) چه هزینه گزافى؟!
3- مىدانیم نور خورشید مرکب از 17 نور است که در هم ترکیب شده و به صورت نور سفید و تابان کنونى در آمده است. این نور به گیاهان کمک مىکند که گاز کربونیک هوا را جذب کرده و در مقابل اکسیژن که مایه حیات ما است پس دهد، و به کربنگیرى گیاه و پرورش آن کمک کند.
ما معمولًا اشیاء را به وسیله رنگهاى آن تمیز مىدهیم؛ و این رنگها به طور کامل در پرتو نور آفتاب پیدا مىشود، زیرا هر موجودى طبق ساختمان خود بخشهایى از رنگهاى خورشید را جذب مىکند، و آن بخش جذب نشده همان است که ما رنگ آن موجود مىنامیم. یعنى مثلًا برگ سبز گیاهان تمام رنگهاى خورشید جز رنگ سبز را در خود مىمکد و جذب مىکند؛ پس نور خورشید پدیده آورنده تمام رنگها است.
4- اشعه ماوراء بنفش که یکى از پرتوهاى خورشید است براى از بین بردن 90 درصد از میکربها مفید است؛ و عمل ضد عفونى را به نحو کامل انجام مىدهد، و اگر نبود کره زمین تبدیل به بیمارستان بزرگى مىشد و شاید به همین دلیل یکى از مطهّرات در اسلام تابش مستقیم نور آفتاب ذکر شده است. (البته با شرایط مخصوص).
5- دانشمندان با متمرکز ساختن نور و حرارت خورشید به وسیله ذرّهبینهاى محدّب بسیار بزرگ توانستهاند حرارت زیادى تولید کنند که کارخانههاى مهمّى را مىتواند بگرداند؛ و شاید در آینده نه چندان دور بسیارى از تأسیسات مهم صنعتى با استفاده از نور آفتاب گردش کند، و در خانهها جانشین برق گردد.
6- مسأله پیدایش ابرها، بر اثر تابش آفتاب بر سطح اقیانوسها و سپس پیدایش بادها بر اثر تفاوت درجه حرارت مناطق روى زمین، آن هم به خاطر تابش آفتاب، سپس حرکت ابرها به سوى زمینهاى تشنه و نزول باران
حیاتبخش یکى دیگر از فوائد بسیار مهم نور و حرارت آفتاب است.
7- حرکت منظّم خورشید در برجهاى آسمانى (صور فلکى) و طلوع و غروب حساب شده آن که با نظم و تفاوت دقیق و حساب شدهاى در ایّام سال، صورت مىگیرد؛ علاوه بر تشکیل فصول مختلف، به پیدایش تقویم و حساب منظّم زمان که براى زندگى اجتماعى بشر فوقالعاده اهمّیّت دارد، کمک مىکند. (2)
1) نجوم بى تلسکوپ، صفحه 74.
2) چنانکه گفتیم عامل پیدایش این امور در واقع، حرکت انتقالى زمین به دور خورشید است؛ ولى چون در ظاهر، معلول حرکت خورشید، دیده مىشود، قرآن مجید، خورشید و ماه را هر دو «حسبان» (وسیلهاى براى نظم و حساب) مىشمرد (سوره انعام- آیه 96).