روح نیز از عجیبترین و اسرارآمیزترین پدیدههاى عالم هستى است؛ و با اینکه از همه چیز به ما نزدیکتر است ما از معرفت و شناسائى آن بسیار دوریم.
تلاشها و کوششهاى دانشمندان و فلاسفه براى شناخت روح هیچ زمانى متوقّف نشده است؛ و در پرتو آن از رازهائى پرده بر داشتهاند، ولى هنوز چهره اسرارآمیز روح دگرگون نگردیده و سؤالات بدون جواب در این زمینه بسیار است.
به همین دلیل یکى از نشانههاى مهم علم و حکمت و تدبیر پروردگار همین آفرینش روح انسان است.
آیات قرآن نیز روى این پدیده بزرگ جهان هستى تکیه کرده؛ و با اهمیّت فراوان از آن یاد نموده است.
در این راستا به آیات زیر گوش جان فرا مىدهیم:
1- وَ نَفْسٍ وَ ما سَوّاها- فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها (1)
2- و یَسئَلُونَکَ عَنِ الرُّوْحِ قُلِ الرُّوْحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّى وَ ما أُوْتِیْتُمْ مِنَ الْعِلْمِ الّا قَلِیْلًا (2)
3- وَ اذْ قالَ رَبُّکَ لِلْمَلائکِةِ انِّى خالِقٌ بَشَراً مِنْ صَلْصالٍ مِنْ حَمأٍ مَسْنُوْنٍ- فَاذا سَوَّیْتُهُ وَ نَفَخْتُ فِیْهِ مِنْ رُوْحِى فَقَعُوا لَهُ ساجِدِیْنَ (3)
4- ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً فَکَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَکَ اللهُ أَحْسَنُ
الْخالِقِیْنَ (4)
5- اللّهُ یَتَوفىَّ حِیْنَ مَوْتِها وَ الَّتى لَمْ تَمُتْ فى مَنامِها فَیُمْسِکُ الَّتى قَضى عَلَیْها الْمَوْتَ وَ یُرْسِلُ اْلأُخْرى الى أَجَلٍ مُسَمَّى انَّ فى ذلِکَ لَایاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُوْنَ (5)
ترجمه:
1- «سوگند به نفس آدمى، و آن کس که آن را منظم ساخته- سپس فجور و تقوى (خیر و شر) را به او الهام کرده است.»
2- «از تو درباره «روح سؤال مىکنند، بگو: روح از فرمان پروردگار من است، جز اندکى از دانش به شما داده نشده است؟»
3- «به خاطر بیاور، هنگامى را که پروردگارت، به فرشتگان گفت: من بشر را از گل خشکیدهاى که از گل بدبوئى گرفته شده خلق مىکنم- هنگامى که آن را منظم ساختم و از روح خود (یک روح شایسته بزرگ) در او دمیدم، همگى براى او سجده کنید.»
4- «سپس «نطفه» را به صورت «علقه» (خون بسته) و «علقه» را به صورت «مضغه» (چیزى شبیه گوشت جویده) و «مضغه» را به صورت «استخوانهایى» در آوردیم، بعد او را آفرینش تازهاى بخشیدیم، جاوید و پر برکت است خدائى که بهترین خلق کنندگان است.»
5- «خداوند، ارواح را بهنگام «مرگ»، قبض مىکند، و ارواحى را که نمردهاند نیز، به هنگام خواب مىگیرد، سپس ارواح کسانى را که فرمان مرگ آنها را صادر کرده نگه مىدارد، و ارواح دیگرى را (که باید زنده بمانند) باز مىگرداند، تا سر آمد معیّنى، در این امر نشانههاى روشنى است (از عظمت
و قدرت خدا) براى کسانى که تفکر مىکنند.»
1) سوره شمس، آیات 7 و 8.
2) سوره اسراء، آیه 85.
3) سوره حجر، آیات 28 و 29.
4) سوره مؤمنون، آیه 14.
5) سوره زمر، آیه 42.