مرحوم علّامه مجلسى در بحارالانوار هنگامى که بحث کوهها را مطرح مىکند؛ در تفسیر آیهاى که مىگوید: «خداوند کوهها را میخهاى زمین قرار داده» هفت تفسیر ذکر مىکند که سومین تفسیر آن چنین است:
«آنچه به فکر من مىآید این است که تأثیر کوهها در جلوگیرى از اضطراب و لرزش زمین به سبب آن است که در اعماق زمین به هم پیوسته و شبکهاى تشکیل دادهاند، به گونهاى که زمین را از تشتّت و پراکندگى حفظ مىکنند. آنها در حقیقت به منزله میخهایى هستند که به درها مىکوبند؛ درهایى که مرکّب از قطعات زیادى از چوبها است، و سبب مىشود این قطعات به یکدیگر بچسبند و متفرّق نشوند. این حقیقت براى کسانى که چاهها را در زمین حفر مىکنند روشن است، زیرا اگر به کار خود ادامه دهند به سنگهاى سخت و محکم مىرسند. بعلاوه ملاحظه مىکنید که اکثر قطعههاى زمین در میان کوههایى که به آنها احاطه کرده واقع شده؛ گوئى آنها از زیر به هم پیوسته است و همچون ظرفى است براى قطعات زمین که آنها را از تشتّت و پراکندهگى و اضطراب به هنگامى که عوامل اضطراب فراهم مىگردد حفظ مىکند.» (1)
این سخن با توجّه به اینکه طبق تصریح بعضى از دانشمندان اخیر- که در بالا آوردیم- جزء اکتشافات یکصد ساله اخیر مىباشد؛ مطلب بسیار جالبى به نظر مىرسد که این عالم بزرگ اسلامى حدود سیصد سال قبل به آن توجّه پیدا کرده است.
—
1) بحارالانوار، جلد 60، صفحه 106 (چاپ دارالکتب الاسلامیه).
