مىدانیم حدود سه چهارم روى زمین را آب فرا گرفته، و اقیانوسها و دریاها همگى به یکدیگر ارتباط دارند؛ و نیز مىدانیم که انسان از دریاها براى حمل ونقل از قدیم الایّام تاکنون بزرگترین استفاده را کرده است. بعلاوه قسمت مهمى از مواد غذائى از دریا به دست مىآید؛ و مواد مختلفى که در صنایع به کار مىرود نیز قسمت قابل توجّهى از آن از دریاها است.
از همه گذشته، نقش دریاها در ایجاد ابرها و آبیارى تمام خشکىها بر کسى پوشیده نیست؛ همانگونه که حیوانات دریا و تنوّع و شگفتىهاى آن تقریباً بر همه معلوم است.
روى این جهات است که قرآن مجید دریاها و کشتىها را از آیات حق شمرده؛ و انسانها را به مطالعه اسرار آن دعوت نموده است.
با این اشاره به سراغ قرآن مىرویم و به آیات زیر گوش جان فرا مىدهیم:
1- وَ هُوَ الَّذِى سَخَّر الْبَحْرَ لِتاْ کلُوا مِنْهُ لَحْماً طَرِیّاً وَ تَسْتَخْرِجُوا مِنْهُ حِلْیَةً تَلْبَسُونَها وَتَرَى الْفُلْکَ مَواخِرَ فِیْهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُروْنَ (1)
2- وَ ما یَسْتَوِى الْبَحَرانِ هَذا عَذْبٌ فُراتٌ سائِغٌ شَرابُهُ وَ هَذا مِلْحٌ أُجاجٌ وَ مِنْ کُلِّ تَاکُلُوْنَ لَحْماً طَرِیّاً وَ تَسْتَخْرِجُوْنَ حِلْیَةً تَلْبَسُوْنَها وَتَرَى الْفُلْکَ فِیْهِ مَواخِرَ لِتَبْتَغُوْا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعلَّکُمْ تَشْکُرُوْنَ (2)
3- اللهُ الَّذِى سَخَّرَلَکُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِىَ الْفُلْکُ فِیْهِ بِأَمْرِهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَکُمْ تَشْکُرُونَ (3)
4- وَ مِنْ آیاتِهِ الْجَوارِ فِى الْبَحْرِ کَاْلأَعْلامِ انْ یَشَأْ یُسْکِنِ الرِّیْحَ فَیَطْلَلْنَ رَواکِدَ عَلى ظَهْرِهِ انَّ فِى ذلِکَ لَایاتٍ لَکُلِّ صَبّارٍ شَکُورٍ (4)
5- أَلمَ تَرَ أَنَّ الْفُلْکَ تَجْرِى فى الْبَحْرِ بِنَعْمَةِ اللهِ لِیُرِیَکُمْ مِنْ آیاتِهِ إنَّ فِى ذلِکَ لَایاتٍ لِکُلِّ صَبّارٍ شَکُوْرٍ (5)
6- انَّ فِى خَلْقِ السَّمواتِ وَ اْلأَرْضِ … وَ الْفُلْکِ الَّتِى تَجْرِى فى الْبَحْرِ بِما یَنْفَعُ النّاسَ … لَایاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُوْنَ (6)
7- رَبُّکُمُ الَّذِى یُزْجِى لَکُمُ الْفُلْکَ فِى الْبَحْرِ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ انَّهُ کانَ بِکُمْ رَحِیْماً (7)
ترجمه:
1- «او کسى است که دریا را مسخر (شما) ساخت تا از گوشت تازه آن بخورید، و وسائل زینتى براى پوشش از آن استخراج نمائید، و کشتىها را مىبینى که سینه دریا را مىشکافند تا شما (به تجارت پردازید) و از فضل خدا بهره گیرد شاید شکر نعمتهاى او را بجا آورید.»
2- «این دو دریا یکسان نیستند: این دریائى که آبش شیرین و نوشیدنش خوشگوارا است، و این یکى که شور و تلخ و گلوگیر است، (امّا) از هر دو گوشت تازه مىخورید و وسائل زینتى استخراج کرده، مىپوشید، و کشتىها را در آن مىبینى که آبها را مىشکافند (و به هر طرف پیش مىروند) تا از فضل خداوند بهره گیرید، شاید شکر (نعمتهاى او را) بجا آورید.»
3- «خداوند همان کسى است که دریا را مسخر شما کرد تا کشتىها به فرمانش در آن حرکت کنند، و بتوانید از فضل او بهره گیرید، و شاید شکر نعمتهایش را بجا آورید.»
4- «از نشانههاى او کشتىهایى است همچون کوهها در دریا در حرکت است، اگر اراده کند باد را ساکن مىسازد تا آنها بر پشت دریا متوقف شوند، در این نشانههایى است براى هر صبر کننده شکرگذار.»
5- «آیا ندیدى کشتىها بر صفحه دریاها به فرمان خدا، و به برکت نعمت او حرکت مىکنند؟ او مىخواهد گوشهاى از آیاتش را به شما نشان دهد که در اینها آیات و نشانههایى است براى کسانى که شکیبا و شکر گزارند.»
6- «در آفرینش آسمانها و زمین، و آمد و شد شب و روز، و کشتىهایى که در دریا به سود مردم در حرکتند … نشانههایى است (از ذات پاک خدا و یگانگى او) براى مردمى که عقل دارند و مىاندیشند.
7- «پروردگارتان کسى است که کشتى را در دریا براى شما به حرکت در مىآورد تا از نعمت او بهرهمند شوید، او همیشه نسبت به شما مهربان است»
1) سوره نحل، آیه 14.
2) سوره فاطر، آیه 12.
3) سوره جاثیه، آیه 12.
4) سوره شورى، آیات 32 و 33.
5) سوره لقمان، آیه 31.
6) سوره بقره، آیه 164.
7) سوره اسراء، آیه 66.
