گر چه خورشید و ماه از کواکب و کرات آسمانى محسوب مىشوند، و جداگانه درباره عظمت آسمانها سخن گفته شد؛ ولى از آنجا که این دو به خاطر نزدیکى زیاد به کره خاکى ما، تأثیرات بسیار زیادى بر زندگى ما دارند، قرآن مجید مخصوصاً روى آنها انگشت گذاشته، و هریک را به عنوان آیتى از آیات بزرگ خدا معرفى مىکند؛ و نیز به فوائد خاصّ ستارگان اشاره کرده آن را از آیات خدا مىشمرد؛ و به راستى مطالعه هریک از آنها مخصوصاً در پرتو اکتشافات امروز مىتواند عظمت و قدرت خدا را از یک سو، و عظمت تعلیمات قرآن را از سوى دیگر به ما نشان دهد.
با این اشاره کوتاه به آیات زیر گوش جان فرا مىدهیم:
1- هُؤَ الَّذِىْ جَعَلَ الشَّمْسَ ضِیاءاً وَ الْقَمَرَ نُوْراً وَ قَدَّرَهُ مَنازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِیْنَ وَ الْحِسابَ ما خَلَقَ اللهُ ذلِکَ الَّا بِالْحَقِّ یُفَصِّلُ اْلآیاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُوْنَ (1)
2- ألَمْ تَرَوْا کَیْفَ خَلَقَ اللهُ سَبْعَ سَمواتٍ طِباقاً- وَ جَعَلَ الْقَمَرَ فِیْهِنَّ نُوْراً وَ جَعَلَ الشَّمْسَ سِراجاً (2)
3- وسَخَّرَلَکُمُ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ دائِبَیْنِ (3)
4- وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ کُلٌّ یَجْرِى لِاجَلٍ مُسَمّىً (4)
5- وَ مِنْ آیاتِهِ اللَّیْلُ وَ النَّهارُ وَ الشَّمسُ وَ الْقَمرُ لا تَسْجُدُوا لِلشَّمْسِ وَ لا لِلْقَمَرِ وَ اسْجُدُوا للهِ الَّذِىْ خَلَقَهُنَّ انْ کُنْتُمْ ایّاهُ
تَعْبُدُوْنَ (5)
6- وَ الشَّمْسُ تَجْرِى لِمُستَقَرٍ لَها ذلِکَ تَقْدِیْرُ الْعَزِیْزِ الْعَلِیْمِ- وَ الْقَمَرَ قَدَّرْناهُ مَنازِلَ حَتّى عادَ کَالْعُرْجُوْنِ الْقَدِیْمِ- لَا الشَّمْسُ یَنْبَغِى لَها أَنْ تُدْرِکَ الْقَمَرَ وَ لَا اللَّیْلُ سابِقُ النَّهارِ وَ کُلٌّ فى فَلَکٍ یَسْبَحُوْنَ (6)
7- وَ هُوَ الَّذِىْ خَلَقَ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ کُلٌّ فى فَلَکٍ یَسْبَحُوْنَ (7) 8- فَلا اقْسِمُ بِرَبِّ الْمَشارِقِ وَ الْمَغارِبِ إنّا لَقادِرُوْنَ (8) 9- کَلَّا وَ الْقَمَرِ- وَ اللَّیْلِ إذْ أَدْبَرَ- وَ الصُّبْحِ إذا أَسْفَرَ- انَّها لَا حْدَى الْکُبَرِ (9)
10- وَ هُوَ الَّذِىْ جَعَلَ لَکُمْ النُّجُوْمَ لِتَهْتَدُوا بِها ظُلُماتِ الْبَرَّ وَ الْبَحْرِ قَدْ فَصَّلْنا الآیاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُوْنَ (10)
ترجمه:
1- «او کسى است که خورشید را روشنایى، و ماه را نور قرار داد، و براى آن منزلگاههایى مقدر کرد، تا عدد سالها و حساب (کارها) را بدانید، خداوند این را جز به حق نیافریده، او آیات (خود را) براى گروهى که اهل دانشند شرح مىدهد.»
2- «آیا نمىدانید خداوند چگونه هفت آسمان را یکى بالاى دیگرى آفرید، و ماه را در میان آسمانها مایه روشنایى و خروشید را چراغ فروزانى قرار داده است؟!»
3- «او خورشید و ماه را که پیوسته با برنامه منظمى در کارند به تسخیر شما در آورد.»
4- «او خورشید و ماه را مسخر (شما) کرد، و هر کدام از آنها تا سرآمد معینى به حرکت خود ادامه مىدهد.»
5- «از نشانههاى او شب و روز و خورشید و ماه است براى خورشید و ماه سجده نکنید، براى خدائى که آفریننده آنها است سجده کنید اگر مىخواهید او را عبادت نمائید.»
7- «و خورشید (نیز براى آنها آیتى است) که پیوسته به سوى قرارگاهش در حرکت است، این تقدیر خداوند قادر و دانا است- نه براى خورشید سزاوار است که به ماه برسد و نه شب به روز پیشى مىگیرد، و هر کدام از آنها در مسیر خود شناور است.»
8- «سوگند به پروردگار مشرقها و مغربها که ما قادریم.»
9- «اینچنین نیست که آنها تصوّر مىکنند، سوگند به ماه- و به شب هنگامى که (دامن برچیند و) شت کند- و به صبح هنگامى که چهره بگشاید
– که آن (حوادث هولناک قیامت) از مسائل مهم است.»
10- «او کسى است که ستارگان را براى شما قرارداد تا در تاریکىهاى خشکى و دریا به وسیله آنها هدایت شود، ما نشانههاى خود را براى کسانى که مىدانند (و اهل فکر و اندیشهاند) شرح دادهایم»
1) سوره یونس، آیه 5.
2) سوره نوح، آیات 15 و 16.
3) سوره ابراهیم، آیه 33.
4) سوره فاطر، آیه 13.
5) سوره فصّلت، آیه 37.
6) سوره یس، آیات 38- 40.
7) سوره انبیاء، آیه 33.
8) سوره معراج، آیه 40.
9) سوره مدّثر، آیه 32- 35.
10) سوره انعام، آیه 97.
